Przewłaszczenie na zabezpieczenie maszyny

Opublikowano: 20.02.2023
Ostatnia aktualizacja: 29.02.2024
Przewłaszczenie na zabezpieczenie maszyny

Przewłaszczenie na zabezpieczenie jest formą zabezpieczenia wierzytelności, z której chętnie korzystają przedsiębiorcy. Polega ono na zawarciu umowy, na podstawie której dłużnik przenosi na wierzyciela własność rzeczy, która po spłacie powinna z powrotem przejść na dłużnika.

Jest to tzw. umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie. Podobnie jak w przypadku zastawu rejestrowego, umożliwia ona właścicielowi korzystanie z maszyny. Sposób ten najczęściej opiera się na zasadzie swobody umów, bowiem nie został uregulowany w Kodeksie cywilnym, wzmiankę o nim znajdziemy jedynie w przepisach ustawy – Prawo bankowe. Jest on w dużej mierze zależny od woli stron, które samodzielnie kształtują zasady tej umowy.

Cechą wyróżniającą umowę jest przeniesienie własności maszyny przez dłużnika w celu zabezpieczenia zaciągniętej wierzytelności w zamian za ograniczenie wierzyciela w dysponowaniu prawem własności, polegającym na korzystaniu z maszyny jedynie w zakresie koniecznym dla zabezpieczenia a także zwrot własności po spłacie. Dzięki temu dłużnik z powodzeniem może kontynuować swoją działalność przemysłową, jednocześnie zabezpieczając swoje zobowiązanie ku zadowoleniu swojego kontrahenta. Warto zaznaczyć, że z tej formy zabezpieczenia można skorzystać nie tylko w odniesieniu do maszyn, lecz również innych składników przedsiębiorstwa.

W praktyce przewłaszczenie na zabezpieczenie możemy spotkać w dwóch postaciach.

Pierwsza forma polega na wprowadzeniu do umowy przeniesienia własności zapisu o warunku rozwiązującym, oznaczającym przeniesienie prawa własności z powrotem byłemu dłużnikowi w momencie spłaty zaciągniętego zobowiązania. Należy zaznaczyć, że forma ta nie może być wykorzystana, gdy przedmiotem przewłaszczenia jest nieruchomość, bowiem zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego niemożliwe jest przeniesienie własności nieruchomości z zastrzeżeniem warunku. W przypadku zastrzeżenia takiego warunku własność nieruchomości przeszłaby na wierzyciela, jednak nie powróciłaby do dłużnika po wypełnieniu zobowiązania. W takim wypadku wskazane jest skorzystać z innej formy zabezpieczenia na przewłaszczanie.

W ramach drugiego wariantu dłużnik przekazuje wierzycielowi prawo własności, a ten zobowiązuje się do przeniesienia go z powrotem po spłacie wierzytelności, co wymaga zawarcia dwóch odrębnych umów. Warto zaznaczyć, że w pierwszym wypadku przeniesienie własności z powrotem na dłużnika następuje w sposób automatyczny, a w drugim natomiast wierzyciel jest zobowiązany do przeniesienia własności z powrotem, jednak nie można go do tego przymusić. Przeniesienie własności w drugim wypadku jest więc uzależnione od wykonania czynności przez wierzyciela, a w przypadku naruszenia przez niego zobowiązania można żądać od niego odszkodowania na zasadzie odpowiedzialności kontraktowej.

Zaletą przewłaszczenia na zabezpieczenie dla wierzyciela jest sposób zabezpieczenia z przedmiotu zabezpieczenia.

W odróżnieniu od zastawu rejestrowego, wierzyciel może sprzedać przewłaszczoną maszynę pomijając sądowe postępowanie egzekucyjne. Wierzyciel zalicza wówczas uzyskaną cenę na poczet zabezpieczonej wierzytelności. Może on również oddać maszynę do odpłatnego używania osobie trzeciej, zaspokajając się w ten sposób z pożytków, które ta rzecz przynosi, a także zachować rzecz na poczet wierzytelności. Z tego powodu istotne dla dłużnika jest dokładne określenie w umowie przewłaszczenia sposobu zabezpieczenia wierzytelności, zwłaszcza że nie jest to uregulowane przepisami.

Kolejną kwestią odróżniającą przewłaszczenie od zastawu rejestrowego jest brak wymogu uzyskania tytułu wykonawczego oraz egzekwowania wierzytelności na drodze postępowania egzekucyjnego. Bez wątpliwości jest to kolejne uproszczenie dla wierzyciela realizacji zabezpieczenia.

Wiesz już czym jest przewłaszczenie na zabezpieczenie, dowiedz się również czym są zastawy rejestrowe, będące drugą formą zabezpieczenia na maszynach. Przeczytaj nasz artykuł na ten temat wchodząc w link.

Przedsiębiorcy przemysłowi powinni pamiętać o możliwości stosowania zabezpieczenia swoich zobowiązań na maszynach. Często może się to okazać tani i skuteczny środek, aby do zawarcia kontraktu w ogóle doszło.

Podobał Ci się artykuł? Zaobserwuj nas w social mediach.

Zapisz się do naszego newslettera

Przeczytaj także

Ochrona własności intelektualnej w przemyśle maszynowym

Ochrona własności intelektualnej w przemyśle maszynowym

Ochrona własności intelektualnej staje się nieodzownym elementem strategii biznesowych. W szczególności... Czytaj więcej

Gwarancja maszyny przemysłowej

Gwarancja maszyny przemysłowej

Gwarancja jest szczególnie istotna przy zakupie skomplikowanych i zazwyczaj drogich maszyn przemysłowych.... Czytaj więcej

Co powinna określać umowa licencyjna przy zakupie nowoczesnej maszyny?

Co powinna określać umowa licencyjna przy zakupie nowoczesnej maszyny?

Nie wszyscy przedsiębiorcy zdają sobie sprawę, że podpisując umowę na zakup maszyn, nabywają też prawa... Czytaj więcej

Przestrzegamy praw biznesu

Skontaktuj się z nami

Kontakt