Podział majątku wspólnego a prowadzenie biznesu. Jakie prawa ma małżonek właściciela?

Rozwody nie są w Polsce rzadkim zjawiskiem – w 2016 roku rozpadło się aż 63,5 tys. małżeństw (GUS). Z decyzją o rozstaniu często wiąże się podział majątku wspólnego, który nierzadko stanowi źródło problemów. To szczególnie skomplikowana kwestia w przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Jak w takich przypadkach przebiega dzielenie mienia?

Podział majątku wspólnego – przedsiębiorstwo zarejestrowane przed ślubem

Wydawałoby się, że jeśli biznes był założony zanim została wypowiedziana przysięga małżeńska, po rozwodzie przypada on w udziale osobie, na którą był zarejestrowany. W rzeczywistości nie jest to jednak takie proste. Zazwyczaj środki, które służyły do prowadzenia działalności, pochodziły z majątku wspólnego − w tym także z indywidualnych przychodów każdego z małżonków. To oznacza, że w przypadku rozstania podział mienia będzie się opierał o to, kto i jaką sumę inwestował w przedsiębiorstwo. Z doświadczenia wiemy, że nie jest łatwo to określić, zwłaszcza jeśli małżeństwo trwało wiele lat.

Sposoby podziału majątku

Żona i mąż sami mogą obliczyć, ile każde z nich przekazało na działalność gospodarczą i dokonać wyceny majątku. Następnie małżonkowie powinni się nim podzielić wedle swojej oceny. Oczywiście warunkiem jest osiągnięcie porozumienia. Wtedy wystarczy już tylko podpisać stosowną umowę lub akt notarialny i podział majątku wspólnego zostaje dokonany.

Jeśli jednak nie uda się wypracować kompromisu, sprawa zostaje skierowana do sądu. On dokonuje wyceny majątku i go rozdziela. Decyduje także, do kogo firma będzie od tej pory należeć. Zazwyczaj trafia ona do osoby, która w największym stopniu zajmowała się jej prowadzeniem i angażowała się w jej inwestycje. Nie jest to jednak reguła, dlatego warto przygotować się do procesu z pomocą prawnika. Nasz zespół udziela wsparcia na każdym etapie postępowania sądowego – więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie specjalizacji prowadzenie postępowań sądowych-cywilnych.

Działalność założona po zawarciu małżeństwa

W przypadku przedsiębiorstw założonych po ślubie obowiązują podobne zasady. O ile małżonkowie nie podpisali wcześniej intercyzy, majątek firmy będzie wspólny. Dlatego też, wbrew powszechnej opinii, przy podziale mienia nie ma znaczenia na kogo zarejestrowana jest działalność. Wynika to z faktu, że zysk generowany przez przedsiębiorstwo jest elementem przychodu, z którego korzysta zarówno mąż, jak i żona. Co więcej, środki potrzebne do prowadzenia działalności również są pozyskiwane z mienia, które razem dzielą małżonkowie. Na tej podstawie można stwierdzić, że każda rzecz zakupiona z funduszy uzyskanych przez przedsiębiorstwo będzie poddana podziałowi. Podobnie jak sprzęty dla firmy, które sfinansowało jedno z małżonków.

Dzielenie majątku – umownie lub sądowo

Tak samo jak w przypadku firm założonych przed ślubem, wyróżniamy dwa sposoby umożliwiające podział majątku wspólnego w opisanej wyżej sytuacji:

Tryb umowy – ma zastosowanie wtedy, gdy małżonkowie zgadzają się w kwestii tego, jaka część majątku ma przypaść każdemu z nich w udziale. Ten tryb polega na zawarciu umowy pomiędzy żoną a mężem.

Tryb sądowy – sąd rozstrzyga w jaki sposób będzie podzielony cały majątek. Ten proces trwa dłużej, ponieważ sąd musi się dowiedzieć, jaka jest wartość wspólnego mienia i z czego się ono składa. Na tej podstawie dokonuje podziału na jeden z trzech sposobów:

• przyznając każdej ze stron postępowania jasno określone składniki majątku,
• poprzez podział fizyczny wszystkich rzeczy,
• poprzez podział cywilny, który jest możliwy wtedy, gdy strony zdecydują się na sprzedaż
  wspólnego majątku.

Sprawy rozwodowe często bywają złożone i potrafią się ciągnąć przez wiele miesięcy. W szczególności podział majątku wspólnego wymaga sporej dozy cierpliwości. Jeśli potrzebują Państwo kogoś, kto pomoże się przygotować do tego procesu – zapraszamy do kontaktu z naszymi
przedstawicielami.